Αγαπητοί μου αδελφοί και φίλοι.
Χαίρεται.
Το Ευαγγελικό ανάγνωσμα της Ε’ Κυριακής του Ματθαίου μας περιγράφει την
συνάντηση του Χριστού με τους δύο δαιμονισμένους στην χώρα των Γεργεσηνών. Η
συνάντηση αυτή του Χριστού με τους δύο δαιμονιζόμενους είναι μια αποκάλυψη του
πραγματικού προσώπου και έργου του διαβόλου και αφ’ ετέρου της δυνάμεως του
Χριστού. Υπάρχει διάβολος; Κατά τη βιβλιοπατερική παράδοση ο διάβολος δεν είναι
προσωποποίηση των παθών, αλλά πρόσωπο που δημιουργήθηκε από τον Θεό ως
άγγελος, και όταν έχασε την κοινωνία μαζί του έγινε μαύρο και σκοτεινό
πνεύμα, διάβολος. Ο διάβολος, ως πρόσωπο, έχει αυτεξούσιο, δηλαδή ελευθερία την οποία δεν
παραβιάζει, ούτε καταργεί ο Θεός, όπως δεν καταργεί και δεν περιορίζει και την ελευθερία του ανθρώπου. Η παντοδυναμία του Θεού, σύμφωνα με την βούληση - θέληση Του, δεν καταργεί την ελευθερία των λογικών όντων, αλλά και τα λογικά όντα δεν μπορούν να αποφύγουν και τις συνέπειες, τις οποίες έχει η κατάχρηση αυτής της ελευθερίας. Γι αυτόν το λόγο αφήνει τον διάβολο να εργάζεται το κακό, επειδή είναι πρόσωπο. Όμως περιορίζει το καταστρεπτικό του έργο δια της αγάπης και την φιλανθρωπίας. Όταν ο άνθρωπος μετανοεί δηλαδή αλλάζει μυαλά, αλλάζει τρόπο και στάση ζωής, τον συγχωρεί, με λίγα λόγια, Ο Θεός αφήνει χώρο και βάζει μέσα στην καρδιά του τον άνθρωπο, κατ’ αυτό ακριβώς τον τρόπο περιορίζει το βασίλειο του πονηρού. Η τελική όμως κατάργηση του κράτους του διαβόλου θα γίνει, με τη Δευτέρα Παρουσία. Το έργο του διαβόλου είναι καταστρεπτικό. Μισεί υπερβολικά τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργία. Διακατέχεται από υπερβολική θανατηφόρο μισανθρωπία. Ο σατανάς κατόρθωσε με απάτη και δόλο να υποδουλώσει στα πάθη και την αμαρτία τον άνθρωπο και η αιτία που τον οδήγησε στην πράξη αυτή ήταν ο φθόνος και η ζήλια . Ζήλεψε ο διάβολος τον πρωτόπλαστο άνθρωπο, γιατί τον έβλεπε να διαμένει στον χώρο της ακεραίας και αναφαίρετης απολαύσεως, τον Παράδεισο. Αυτή η προσβολή, αυτή η προσπάθεια του ακατονόμαστου, να παρασύρει τον άνθρωπο στα πάθη γίνεται λίγο, λίγο, σιγά ,σιγά, με υπομονή. Αυτό το τρισάθλιο τέρας, ο σατανάς δεν υπαγορεύει απευθείας την αμαρτία και την απομάκρυνση από το Θεό και κατ επέκταση από το δώρο του Θεού, που είναι το σώμα και το αίμα του και όποιος το λαμβάνει, φιλοξενείται από το Θεό, αλλά και φιλοξενεί το Θεό μέσα του, στο σώμα του, στην ψυχή του. Αλλά «κατά μικρόν υποκλέπτει πανούργως» κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά με το να σιγώ-ψιθυρίζει στον άνθρωπο τη σκέψη ότι μπορεί να παραμένει στην αρετή και να γνωρίζει αφ’ εαυτού τι πρέπει να κάνει, χωρίς καν να εκκλησιάζεται και χωρίς να υπακούει στους ποιμένες και διδασκάλους της Εκκλησίας. Και όταν κατορθώσει να τον απομακρύνει από την χάρη του Θεού, αφού προηγουμένως τον παραδώσει στη δουλεία της αμαρτίας δηλαδή του λάθους τρόπου και στάσης ζωής, αλλά και των παθών. Εδώ εύλογα κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί ένα γιατί;. Γιατί ο Θεός παραχωρεί στον διάβολο να μας πολεμά; Ο ¨Αγιος ο Μάξιμος ο Ομολογητής αναφέρει πέντε λόγους: Ο πρώτος είναι για να έλθουμε σε διάκριση της αρετής από την κακία, διεξάγοντας αυτόν τον αγώνα. Ο δεύτερος, ώστε με τον αγώνα να διατηρήσουμε βέβαιη και αμετάθετη την αρετή. Ο τρίτος για να μην υπερηφανευόμαστε, προοδεύοντας στην αρετή, αλλά να θεωρούμε ότι είναι δωρεά Θεού. Ο τέταρτος για να μισήσουμε τελείως την κακία, και ο πέμπτος για να μην ξεχάσουμε τη δική μας ασθένεια και τη δύναμη του Θεού, όταν φθάσουμε στην απάθεια. Το κακό σήμερα είναι ότι, όλος μας ο πολιτισμός αγνοεί αυτή την πραγματικότητα. Γι’ αυτό μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι αφήνουμε τον άνθρωπο αλύτρωτο, ανίσχυρο και αδύναμο. Από την άλλη πλευρά η κένωση, το άδειασμα όλων των εκκλησιαστικών Μυστηρίων είναι το πιο αποκαρδιωτικό φαινόμενο της εκκλησιαστικής μας ζωής. Γιατί, ενώ τα Μυστήρια δόθηκαν στην Εκκλησία για την σωτηρία του ανθρώπου, δηλαδή ο άνθρωπος να εξορκίζει, να πολεμά και να νικά τον σατανά και να μπαίνει συν το Θεό, θριαμβευτής στην Βασιλεία του Θεού, να γίνεται ένας κατά χάριν Θεός και να ομοιάζει στο Θεό. Αντί αυτού οι άνθρωποι τα μετέτρεψαν σε ευκαιρίες ατομικής κενοδοξίας και κοινωνικής ματαιοδοξίας, σε ψιλές τελετές και παρεχόμενες υπηρεσίες, με λίγα λόγια έγινε ο οίκος του Κυρίου ένα κακό θέατρο και οίκος εμπορίου. Όταν γίνεται η σύναξης η συνάντηση των Χριστιανών στην Εκκλησία, γράφει ο Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, για να μετάσχουν στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, συντρίβονται οι δαιμονικές δυνάμεις και αυτό σημαίνει ότι η αγάπη του Θεού διατηρεί τον άνθρωπο μακριά από κάθε δαιμονική επιρροή. «Όπου δεν είναι Χριστός, είναι οι δαίμονες, και εκεί που είναι οι δαίμονες οι ορθοί λογισμοί διαφθείρονται και διαστρέφονται». Λησμονήσαμε ως ορθόδοξοι ότι ανήκουμε στην Εκκλησία του Χριστού και μπαίνουμε μέσα σ’ αυτήν όχι για να επιτελέσουμε ένα τυπικό καθήκον και να δικαιώσουμε τους εαυτούς μας. Αλλά για να βρούμε τη θεραπεία και να σωθούμε, και έτσι να ομολογήσουμε μέσα από την δογματική μας πια συνείδηση ότι ο Κύριος του κόσμου και της ιστορίας είναι ο Χριστός. Ο όποιος Χριστός είναι η Οδός, είναι η Ζωή, είναι η Αλήθεια. Και πήρα αφορμή να τα πω αυτά λόγια αγαπητοί μου αδελφοί, γιατί επί των ημερών μας μεσούσης μιας επιφανειακής οικονομικής κρίσεως, που στην ουσία είναι μια κορυφή ενός παγόβουνου, που λέγεται κρίση αξιών, που λέγεται κρίση θεσμών, που λέγεται κρίση συνείδησης, που λέγεται κρίση ύπαρξης της ίδιας της ζωής. Και ο Άνθρωπος φοβάται, νιώθει αβεβαιότητα, απελπίζεται, επειδή δεν γνωρίζει την Αλήθεια, δεν γνωρίζει την Ζωή, δεν γνωρίζει την Οδό που λέγεται Χριστός. Γιατί όποιος γνωρίζει αυτή την αλήθεια, αυτός ούτε φοβάται αλλά ούτε απελπίζεται.
άγγελος, και όταν έχασε την κοινωνία μαζί του έγινε μαύρο και σκοτεινό
πνεύμα, διάβολος. Ο διάβολος, ως πρόσωπο, έχει αυτεξούσιο, δηλαδή ελευθερία την οποία δεν
παραβιάζει, ούτε καταργεί ο Θεός, όπως δεν καταργεί και δεν περιορίζει και την ελευθερία του ανθρώπου. Η παντοδυναμία του Θεού, σύμφωνα με την βούληση - θέληση Του, δεν καταργεί την ελευθερία των λογικών όντων, αλλά και τα λογικά όντα δεν μπορούν να αποφύγουν και τις συνέπειες, τις οποίες έχει η κατάχρηση αυτής της ελευθερίας. Γι αυτόν το λόγο αφήνει τον διάβολο να εργάζεται το κακό, επειδή είναι πρόσωπο. Όμως περιορίζει το καταστρεπτικό του έργο δια της αγάπης και την φιλανθρωπίας. Όταν ο άνθρωπος μετανοεί δηλαδή αλλάζει μυαλά, αλλάζει τρόπο και στάση ζωής, τον συγχωρεί, με λίγα λόγια, Ο Θεός αφήνει χώρο και βάζει μέσα στην καρδιά του τον άνθρωπο, κατ’ αυτό ακριβώς τον τρόπο περιορίζει το βασίλειο του πονηρού. Η τελική όμως κατάργηση του κράτους του διαβόλου θα γίνει, με τη Δευτέρα Παρουσία. Το έργο του διαβόλου είναι καταστρεπτικό. Μισεί υπερβολικά τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργία. Διακατέχεται από υπερβολική θανατηφόρο μισανθρωπία. Ο σατανάς κατόρθωσε με απάτη και δόλο να υποδουλώσει στα πάθη και την αμαρτία τον άνθρωπο και η αιτία που τον οδήγησε στην πράξη αυτή ήταν ο φθόνος και η ζήλια . Ζήλεψε ο διάβολος τον πρωτόπλαστο άνθρωπο, γιατί τον έβλεπε να διαμένει στον χώρο της ακεραίας και αναφαίρετης απολαύσεως, τον Παράδεισο. Αυτή η προσβολή, αυτή η προσπάθεια του ακατονόμαστου, να παρασύρει τον άνθρωπο στα πάθη γίνεται λίγο, λίγο, σιγά ,σιγά, με υπομονή. Αυτό το τρισάθλιο τέρας, ο σατανάς δεν υπαγορεύει απευθείας την αμαρτία και την απομάκρυνση από το Θεό και κατ επέκταση από το δώρο του Θεού, που είναι το σώμα και το αίμα του και όποιος το λαμβάνει, φιλοξενείται από το Θεό, αλλά και φιλοξενεί το Θεό μέσα του, στο σώμα του, στην ψυχή του. Αλλά «κατά μικρόν υποκλέπτει πανούργως» κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά με το να σιγώ-ψιθυρίζει στον άνθρωπο τη σκέψη ότι μπορεί να παραμένει στην αρετή και να γνωρίζει αφ’ εαυτού τι πρέπει να κάνει, χωρίς καν να εκκλησιάζεται και χωρίς να υπακούει στους ποιμένες και διδασκάλους της Εκκλησίας. Και όταν κατορθώσει να τον απομακρύνει από την χάρη του Θεού, αφού προηγουμένως τον παραδώσει στη δουλεία της αμαρτίας δηλαδή του λάθους τρόπου και στάσης ζωής, αλλά και των παθών. Εδώ εύλογα κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί ένα γιατί;. Γιατί ο Θεός παραχωρεί στον διάβολο να μας πολεμά; Ο ¨Αγιος ο Μάξιμος ο Ομολογητής αναφέρει πέντε λόγους: Ο πρώτος είναι για να έλθουμε σε διάκριση της αρετής από την κακία, διεξάγοντας αυτόν τον αγώνα. Ο δεύτερος, ώστε με τον αγώνα να διατηρήσουμε βέβαιη και αμετάθετη την αρετή. Ο τρίτος για να μην υπερηφανευόμαστε, προοδεύοντας στην αρετή, αλλά να θεωρούμε ότι είναι δωρεά Θεού. Ο τέταρτος για να μισήσουμε τελείως την κακία, και ο πέμπτος για να μην ξεχάσουμε τη δική μας ασθένεια και τη δύναμη του Θεού, όταν φθάσουμε στην απάθεια. Το κακό σήμερα είναι ότι, όλος μας ο πολιτισμός αγνοεί αυτή την πραγματικότητα. Γι’ αυτό μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι αφήνουμε τον άνθρωπο αλύτρωτο, ανίσχυρο και αδύναμο. Από την άλλη πλευρά η κένωση, το άδειασμα όλων των εκκλησιαστικών Μυστηρίων είναι το πιο αποκαρδιωτικό φαινόμενο της εκκλησιαστικής μας ζωής. Γιατί, ενώ τα Μυστήρια δόθηκαν στην Εκκλησία για την σωτηρία του ανθρώπου, δηλαδή ο άνθρωπος να εξορκίζει, να πολεμά και να νικά τον σατανά και να μπαίνει συν το Θεό, θριαμβευτής στην Βασιλεία του Θεού, να γίνεται ένας κατά χάριν Θεός και να ομοιάζει στο Θεό. Αντί αυτού οι άνθρωποι τα μετέτρεψαν σε ευκαιρίες ατομικής κενοδοξίας και κοινωνικής ματαιοδοξίας, σε ψιλές τελετές και παρεχόμενες υπηρεσίες, με λίγα λόγια έγινε ο οίκος του Κυρίου ένα κακό θέατρο και οίκος εμπορίου. Όταν γίνεται η σύναξης η συνάντηση των Χριστιανών στην Εκκλησία, γράφει ο Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, για να μετάσχουν στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, συντρίβονται οι δαιμονικές δυνάμεις και αυτό σημαίνει ότι η αγάπη του Θεού διατηρεί τον άνθρωπο μακριά από κάθε δαιμονική επιρροή. «Όπου δεν είναι Χριστός, είναι οι δαίμονες, και εκεί που είναι οι δαίμονες οι ορθοί λογισμοί διαφθείρονται και διαστρέφονται». Λησμονήσαμε ως ορθόδοξοι ότι ανήκουμε στην Εκκλησία του Χριστού και μπαίνουμε μέσα σ’ αυτήν όχι για να επιτελέσουμε ένα τυπικό καθήκον και να δικαιώσουμε τους εαυτούς μας. Αλλά για να βρούμε τη θεραπεία και να σωθούμε, και έτσι να ομολογήσουμε μέσα από την δογματική μας πια συνείδηση ότι ο Κύριος του κόσμου και της ιστορίας είναι ο Χριστός. Ο όποιος Χριστός είναι η Οδός, είναι η Ζωή, είναι η Αλήθεια. Και πήρα αφορμή να τα πω αυτά λόγια αγαπητοί μου αδελφοί, γιατί επί των ημερών μας μεσούσης μιας επιφανειακής οικονομικής κρίσεως, που στην ουσία είναι μια κορυφή ενός παγόβουνου, που λέγεται κρίση αξιών, που λέγεται κρίση θεσμών, που λέγεται κρίση συνείδησης, που λέγεται κρίση ύπαρξης της ίδιας της ζωής. Και ο Άνθρωπος φοβάται, νιώθει αβεβαιότητα, απελπίζεται, επειδή δεν γνωρίζει την Αλήθεια, δεν γνωρίζει την Ζωή, δεν γνωρίζει την Οδό που λέγεται Χριστός. Γιατί όποιος γνωρίζει αυτή την αλήθεια, αυτός ούτε φοβάται αλλά ούτε απελπίζεται.
Γόρτυνα
28/07/13
Πατήρ Δημήτριος
